فرش دستباف چیست؟

یکی از مهمترین تجهیزات و کالاها که از گذشته تا کنون اهمیت ویژه‌ای در زندگی انسان داشته است ، فرش و محصولات نساجی می‌باشد ؛ زیرا استفاده از این وسایل در ایجاد حس آسایش و آرامش انسان کمک شایانی می‌کند. حال در این بین یکی از بی‌نظیرترین و پرطرفدارترین انواع فرش ، فرش‌های دستباف هستند که جزو محصولات کهن ایرانی نیز به شمار می‌روند. در اینجا سوالی که ممکن است برای خریداران پیش بیاید این است که فرش دستباف چیست؟ دقت داشته باشید که کلمه فرش یک عبارت عربی است که به معنی گسترده می‌باشد و به مواردی چون قالی و پلاس اطلاق می‌شود. در نتیجه می‌توان گفت منظور از فرش دستباف ، زیراندازی می‌باشد که به وسیله دست از تار و پود بافته شده است که این امر طبیعتا موجب ایجاد طرح‌های بسیار زیبا بر روی آن می‌شود و طرفداران زیادی در سراسر دنیا دارد.

تاریخچه فرش دستباف

با توجه به تاریخچه کهنی که در تولید فرش و قالی دستباف ایرانی وجود دارد در حال حاضر می‌توان گفت محصول بافته شده به دست هنرمندان ایرانی جزو بهترین و زیباترین نوع فرش در دنیا است که این امر از نظر کارشناسان بین‌المللی فرش تایید شده است. اما با وجود آنکه در سال ۱۳۲۸ شمسی اولین فرش‌های گره‌دار به عنوان پوشش اسب و یا در چادر صحرانشینان مورد استفاده قرار گرفته است و سپس در تولید این محصول پیشرفت‌های زیادی حاصل شده پژوهشگران اعتقاد دارند که آغاز شکوفایی هنر فرشبافی در ایران به قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی بر می‌گردد.

در سال‌های گذشته با پیشرفت تکنولوژی در بسیاری از زمینه‌ها از جمله زمینه تولید فرش ، شاهد تغییر و تحولات بسیار عظیمی در تولید این محصول بودیم ؛ به طوری که در ابتدای تولید فرش به دست هنرمندان ایرانی ، نقش‌های بسیار ساده و طرح‌های آسانی روی این محصولات نساجی پیاده می‌شد اما با گذشت زمان تحول شگرفی در تولید این محصول به وجود آمد و این امر موجب تنوع بی‌نظیر در بازار فرش دستباف شد.

فرش‌های دستباف تاریخی

در میان فرش‌های مهم دستباف در تاریخ ایران می‌توان به فرش و قالی‌های ذیل اشاره کرد :

قالی پازیریک : این فرش قدمتی ۲۵۰۰ ساله دارد و در اندازه‌های ۲۱۰ در ۱۸۳ سانتیمتر و با حدود ۳۶۰۰ گره بافته شده است.

فرش بهارستان : معروف به فرش بهار خسرو که یک قالی بسیار عالی در زمان خسرو پرویز می‌باشد.

قالی دستباف عصر صفوی : یکی دیگر از زیباترین قالی‌های دستباف ایرانی بوده که خلاقیت و نبوغ هنرمندان در زمان حکومت صفویان را نشان می‌دهد ، در این دوره قالیبافان با استفاده از طرح‌هایی در حدود ۱۵۰۰ تخته فرش و قالی از خود به جا گذاشته اند.

قالی ترنج منظره حیوانات : یکی دیگر از فرش‌های ایرانی است که با زمینه قرمز رنگ و طرح‌های زیبایی ، تولید شده از ابریشم می‌باشد که موجب محبوبیت بالای آن شده است.

قالی چلسی : یکی دیگر از فرش‌های زیبای جهان قالی چلسی است که در مجموعه فرش‌های موزه ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری می‌شود.

فرش دستباف کاشان

علیرغم آنچه در مورد هنر بافندگان ایرانی ذکر شد لازم است بدانید که بافت فرش در بعضی از شهرهای ایران با دقت و هنرنمایی بیشتری انجام می‌شود که این امر موجب مشهوریت فرش در این استان‌ها شده است. در این بین قالی دستباف کاشان جزو قالی‌های بسیار محبوب و پرطرفدار در سطح ایران و جهان است که در طرح‌ها و رنگ‌های بسیار متعدد و متنوعی به فروش می‌رسد. علاوه بر این ، کیفیت بی‌نظیر فرش دستباف کاشان و زیبایی بی‌حد این محصول موجب شده است از گذشته تا به امروز خرید و فروش این نوع فرش توسط مشتریان رونق داشته باشد. طرح‌های بسیار ظریف و نفیسی که بر روی قالی‌های دستباف توسط هنرمندان کاشانی پیاده می‌شود موجب این محبوبیت شده است ، به‌گونه‌ای که شهر کاشان در عهد صفویه یکی از فاخرترین و بهترین مراکز تولید فرش و قالی دستباف بوده است.

منبع : قالیخان

https://ghalikhan.com/Handmade_Carpet